เพื่อนสนิทของผมคนหนึ่งบอกกับผมอย่างจริงจังว่า เขาวางแผนจะไปเริ่มต้นชีวิตที่อเมริกาในอีกสิบปีข้างหน้า

เพื่อนผมคนนี้เป็นเพื่อนที่เรียนมาด้วยกันตั้งแต่มัธยมปลายและไปเรียนต่อที่อเมริกาด้วยกันอยู่หลายปี หลังจากผมเรียนจบกลับมา เขายังอยู่ต่ออีกสามปี รวมแล้ว เขาใช้เวลาอยู่ที่อเมริกาทั้งหมดเกือบสิบปี

แน่นอนว่า เขาทราบถึงชีวิตความเป็นอยู่ในอเมริกาเป็นอย่างดี อย่างน้อยก็ในนครลอสแอลเจลลิส

เหตุผลที่ทำให้เพื่อนผมอยากจะย้ายไปอเมริกา คือ รับไม่ได้กับระบบของเมืองไทยที่ล้มเหลวในหลายๆเรื่อง โดยเฉพาะด้านกฎหมาย  และนับวันมีแต่จะเลวร้ายลงเรื่อยๆ ซึ่งส่งผลกระทบต่อความมั่นคงและปลอดภัยในชีวิตของคนในสังคมมากขึ้นทุกที เขายกตัวอย่างมากมายหลายกรณี เช่น ฆ่าคนแล้วไม่โดนอะไรเลย, อุบัติเหตุที่เกิดขึ้นได้ตลอดเวลา, คดีนักการเมืองคอร์รัปชั่น ฯลฯ

ผมลองมาคิดๆตามแล้วก็เห็นด้วยอยู่หลายส่วน โดยเฉพาะประเด็นที่ว่า ความอ่อนแอของระบบกฎหมายทำให้สังคมเลวร้ายลงเรื่อยๆ

เพราะอะไร?

หากเราสังเกตประเทศที่พัฒนาแล้วทั้งในเอเชีย ยุโรป หรืออเมริกา จะเห็นว่า ชนชั้นกลางของประเทศเหล่านี้มีฐานที่กว้างมาก ไม่ว่าจะเป็น เจ้าของกิจการขนาดเล็ก, พนักงานออฟฟิศ ไปจนถึงผู้ใช้แรงงาน  คนเหล่านี้มีรายได้และชีวิตความเป็นอยู่ใกล้เคียงกัน เพราะเม็ดเงินในระบบถูกกระจายให้ทั่วถึง ผ่านการบริหารที่เหมาะสมของรัฐ ทำให้ชนชั้นแรงงานมีรายรับตามสมควรและได้รับสวัสดิการรัฐในระดับที่น่าพอใจ

การบริหารจัดการที่ดีของรัฐช่วยลดช่องว่างของความไม่เท่าเทียมกันและเปิดโอกาสให้คนทุกระดับได้เข้าถึงการศึกษา และพัฒนาตนเอง  หากมีความสามารถ คนจนก็มีโอกาสไม่น้อยที่จะไต่เต้าขึ้นไปสู่ตำแหน่งหน้าที่การงานระดับสูง

การบริหารงานที่ดีย่อมมาจากความตั้งใจจริงในการดำเนินการตามนโยบาย, การยึดประโยชน์ส่วนรวมเป็นหลัก ซึ่งจะไม่มีทางเกิดขึ้นเลยหากปล่อยให้เกิดการทุจริตกันตั้งแต่ยอดถึงราก

นอกจากความเข้มงวดของกฎหมายจะส่งผลต่อการบริหารของรัฐแล้ว ยังส่งผลต่อการอยู่ร่วมกันของคนในสังคม ผมจำได้ว่า ตอนอยู่อเมริกาจะขับรถด้วยความระวังมาก ต้องปฏิบัติตามกฎอย่างเคร่งครัด เพราะถ้าโดนจับจะปรับเยอะมากและอาจต้องไปเข้าคอร์สสั้นๆสอนการจราจร

แน่นอนว่า สิ่งเหล่านี้ทำให้ตัวเลขอุบัติเหตุบนท้องถนนของเขาน้อยมากๆ

หันกลับมามองดูบ้านเราแล้ว ก็ต้องบอกว่า ความศักดิ์สิทธิ์ของกฎหมายบ้านเรานั้นห่างจากประเทศเหล่านี้แบบมองไม่เห็นฝุ่น

ยิ่งถ้าลองดูข่าวในบ้านเราแต่ละวันแล้วจะเห็นชัดเลยนะครับว่า ส่วนใหญ่เกิดจากความอ่อนแอของกฎหมาย เช่น คดีคอร์รัปชั่น, สถิติอุบัติเหตุ, คนใหญ่คนโตหลุดคดี, คนตัวเล็กๆไม่ได้รับความเป็นธรรม ฯลฯ

ระบบกฎหมายที่สามารถใช้เงินซื้อได้นี่แหละครับที่ทำให้คนรวยยิ่งรวย คนจนยิ่งจน นานวันเข้า ช่องว่างนี้ก็ยิ่งกว้างขึ้นเรื่อยๆ

และผมคิดว่า ไม่มากก็น้อย ช่องว่างนี้คือ ส่วนหนึ่งที่ทำให้ประเทศเราแบ่งเป็นสีเหลือง สีแดง อยู่ทุกวันนี้

เพื่อนผมบอกผมว่า ทุกวันนี้เขายังไม่เห็นหนทางว่าประเทศไทยจะหลุดจากวงจรนี้ได้อย่างไร และยืนยันว่า อเมริกาเหมาะกับตัวเขามากกว่า

ส่วนตัวผมเอง ถึงแม้จะเห็นด้วยกับเพื่อนอยู่ไม่น้อยแต่ก็ยังรู้สึกว่า เมืองไทยยังมีอะไรดีๆอีกมากมายและประเทศเรายังไม่ได้เลวร้ายขนาดนั้น เรื่องร้ายๆก็มี เรื่องดีๆก็เยอะ

แต่ก็ไม่แน่ใจเหมือนกันว่า ผ่านไปหลายๆปี ความคิดผมจะเปลี่ยนไปหรือเปล่า

ดร. อภิชาติ ชยานุภัทร์กุล

บจก. พี แอนด์ เอส สเตนเลสสตีล เซ็นเตอร์